Parietaria – synonim pomurnik (nazwa łacińska: Parietaria, angielska: Pellitory, Parietaria)

Parietaria, zwana popularnie pomurnikiem, jest wysoką na 30-100 cm byliną z rodziny pokrzywowatych (Urticaceae), z rodzaju parietaria (Parietaria). Kwiaty męskie i żeńskie są skupione w drobne kuliste kwiatostany. Liście parietarii są skrętoległe, ogonkowe, o długości 5-10 cm, ciemnozielone. Okres kwitnienia parietarii w Europie środkowej to czerwiec – wrzesień, w Europie południowej od lutego do listopada, a na niektórych terenach – przez cały rok. Parietaria lekarska (Parietaria officinalis) była sadzona w Polsce w XIX wieku w ogrodach, obecnie bywa spotykana w formie zdziczałej, a występuje w okolicach Krakowa i w Poznańskiem. W farmacji stosowane było ziele parietarii – Herba Parietariae. Gatunkiem typowym dla krajów Basenu Morza Śródziemnego jest Parietaria judaica.

Alergeny pyłku parietarii wykazują bardzo silne działanie uczulające. Dotychczas dokładnie opisane zostały alergeny Parietaria judaica; Par j 1, Par j 2, Par j 3 (profilina), Par j 4 oraz jeden alergen Parietaria officinalis: Par o 1. Alergeny pyłku parietarii stanowią w krajach Europy południowej, a szczególnie w regionie Basenu Morza Śródziemnego bardzo istotny problem kliniczny. Chorzy uczuleni na alergeny pyłku parietarii mogą reagować z równą częstością objawami ze strony błony śluzowej nosa, oczu i oskrzeli.

Alergeny pyłku parietarii są odpowiedzialne za 60 do 65% objawów pyłkowiny we Włoszech, w części północnej kraju procent ten wynosi ok 8%, w części centralnej 32% a w Ligurii ok. 70%. Nie posiadamy wiarygodnych danych dotyczących uczuleń na alergeny parietarii w populacji polskiej. Ocenę ekspozycji na alergeny parietarii utrudniają dodatkowo trudności w rozróżnieniu w preparatach mikroskopowych ziaren pyłku parietarii od ziaren pyłku pokrzywy.

Opracowanie: dr n. med. Piotr Rapiejko, Ośrodek Badania Alergenów Środowiskowych