Często zastanawiamy się, czy objawy chorobowe, które u nas występują (np. katar), to alergia czy przeziębienie. Katar, czyli nadmierna lub patologiczna wydzielina gruczołów błony śluzowej nosa, jest objawem wielu schorzeń, nie tylko alergii.

Jest kilka charakterystycznych cech, które pozwalają nawet na samodzielne postawienie wstępnego rozpoznania. Oczywiście poniższy materiał nie zastąpi wizyty u lekarza, ale może pozwolić lepiej się do takiej wizyty przygotować.

Charakterystyczne cechy alergicznego nieżytu nosa

Objawy alergicznego nieżytu nosa pojawiają wyłącznie w czasie kontaktu z alergenem, na który jesteśmy uczuleni. W przypadku alergii na pojedynczy alergen, występujący w typowych, zawsze tych samych miejscach, rozpoznanie alergicznego nieżytu nosa może być bardzo proste.

Wyobraźmy sobie Jasia, który jest uczulony na alergeny kota, a kontakt z kotem ma jedynie w czasie odwiedzin np. u babci. Jeśli wodnista wydzielina z nosa, kichanie, swędzenie nosa i oczu występują u Jasia jedynie w czasie odwiedzin u babci, a nasilają się w czasie zabawy z kotem, to jest wielce prawdopodobne, że przyczyną dolegliwości jest właśnie uczulenie na alergeny kota.

Jeśli objawy nasilają się wewnątrz pomieszczeń, najbardziej prawdopodobne jest uczulenie na alergeny roztoczy kurzu domowego, alergeny zwierząt domowych lub alergeny pleśni wewnątrzdomowych. Gdy w trakcie trzepania dywanu, ścierania kurzu lub odkurzania wystąpi u Ciebie kichanie, wodnisty katar lub zatka Ci się nos, jest bardzo prawdopodobne, że jesteś uczulony na substancje zawarte w kurzu (np. alergeny roztoczy kurzu domowego lub alergeny zwierząt domowych – jeśli takie zamieszkują razem z Tobą).

Bardzo charakterystyczne są również objawy uczulenia na alergeny pyłku roślin. Rośliny kwitną (pylą) w określonych miesiącach (patrz kalendarz pylenia roślin), a najwyższe stężenie pyłku roślin obserwowane jest w słoneczne i wietrzne dni. Jeśli Jaś byłby uczulony np. na alergeny zawarte w pyłku brzozy, to dolegliwości pod postacią wodnistego kataru, kichania, swędzenia nosa i oczu oraz łzawienia oczu będą występowały w kwietniu i pierwszych dniach maja w czasie pobytu poza domem. Objawy powinny być słabiej nasilone (lub nie będzie ich wcale) w czasie opadów deszczu i bezpośrednio po nich oraz w czasie pobytu w pomieszczeniach zamkniętych. Jeśli czytasz ten tekst, a z nosa kapie Ci wodnista wydzielina, kichasz po kilkanaście razy, a Twoje oczy są czerwone i łzawią, sprawdź aktualną prognozę stężenia pyłku roślin w atmosferze przygotowywaną przez Ośrodek Badania Alergenów Środowiskowych.

Jest bardzo prawdopodobne, że jesteś uczulona/y na jeden lub  kilka alergenów, które aktualnie występują w średnim, wysokim lub bardzo wysokim stężeniu w powietrzu atmosferycznym.

Obecność wodnistej wydzieliny z nosa i kichanie

TO CHYBA ALERGIA

Prawdopodobnie to alergia		Występuje też niedrożność nosa
Bardzo prawdopodobna alergia		Objawy występują co roku w tym samym miesiącu
Wszystko wskazuje na alergię		Występuje swędzenie, łzawienie i zaczerwienienie oczu

Zgłoś się do lekarza rodzinnego, specjalisty alergologa lub laryngologa w celu wykonania badań potwierdzających alergiczny nieżyt nosa i otrzymania recepty na leki, które nie tylko spowodują ustąpienie dolegliwości, ale również zapobiegną powikłaniom alergicznego nieżytu nosa.

TO CHYBA NIE ALERGIA

To może być przewlekły niealergiczny nieżyt nosa lub zapalenie zatok przynosowych		Występuje też ściekanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła
Prawdopodobnie to przewlekły niealergiczny nieżyt nosa lub zapalenie zatok przynosowych		Wydzielina jest zabarwiona na żółto
Podejrzenie zapalenia zatok przynosowych		Ból lub uczucie ucisku w okolicy nosa, policzków lub czoła i/lub zaburzenia węchu

Skontaktuj się z lekarzem rodzinnym lub specjalistą laryngologiem. Warto zajrzeć do wnętrza Twojego nosa, aby sprawdzić, czy wszystko tam w porządku. Obecnie są dostępne skuteczne i bezpieczne leki, które usuną lub zmniejszą nasilenie Twoich dolegliwości oraz zapobiegną poważnym powikłaniom.

Jak odróżnić alergiczny katar od przeziębienia

objaw	katar alergiczny	przeziębienie
katar wodnisty	tak	tak
upośledzenie drożności lub zatkanie nosa	tak	tak
kichanie	tak (salwami po kilkanaście razy)	tak
swędzenie nosa	tak	nie
swędzenie oczu	tak	nie
podwyższona temperatura ciała	nie	tak
bóle mięśni	nie	możliwe
ból gardła	nie	tak
objawy zależne od miejsca pobytu	tak	nie
objawy zależą od pogody	tak	nie
poprawa po lekach przeciwhistaminowych	tak	nie

 

dr n. med. Piotr Rapiejko, specjalista otolaryngolog