Z czym kojarzą się nam pajęczaki? Z tarantulami! Z czymś wielkim, strasznym i obrzydliwym. A tymczasem pajęczaki mogą być też malutkie, niewidoczne dla oka, ale nie oznacza to wcale, że mniej groźne – szczególnie dla alergików.
Z rodziny pajęczaków pochodzi roztocze, mikroskopijne organizmy, które żyją w kurzu domowym, w magazynach żywności oraz w glebie.
Idealne warunki dla ich rozwoju to:
- temperatura około 25 stopni Celsjusza,
- wilgotność powietrza powyżej 60%.
Alergicy mają z nimi problem przez cały rok, ale szczególnie dotkliwy staje się on jesienią i wczesną zimą. Jest to spowodowane przez ogrzewanie mieszkań oraz rzadsze ich wietrzenie w tym okresie.
Roztocze odżywiają się złuszczonym naskórkiem ludzkim i zwierzęcym oraz resztkami pokarmów. Główne gatunki roztoczy kurzu domowego to: Dermatophagoides pteronyssinus i Dermatophagoides farinae. Są one obecne m.in. w łóżkach, materacach, poduszkach, dywanach i w meblach tapicerowanych. Roztocze spiżarniane (np. Tyrophagus putrescentiae, Lepidoglyphus destructor, Acarus siro) spotyka się zaś w składach żywności, paszy dla zwierząt, słomie i w sianie. Są obecne również w kurzu mieszkaniowym w dużych miastach.
Autor: dr Marzena Gajewska
Zasady ograniczania narażenia na alergeny roztoczy kurzu domowego
U chorych z alergicznym nieżytem nosa i/lub astmą oskrzelową uczulonych na alergeny roztoczy kurzu domowego zalecane jest podjęcie wielokierunkowych działań obejmujących jednoczesne stosowanie wielu metod ograniczających ekspozycję na alergeny roztoczy kurzu domowego wewnątrz pomieszczeń mieszkalnych. Żadna pojedyncza chemiczna lub fizyczna metoda ograniczenia ekspozycji na alergeny nie jest rekomendowana.
Zalecając chorym stosowanie metod ograniczających ekspozycję na alergeny roztoczy kurzu domowego, należy wziąć pod uwagę wysoki koszt tych metod przy stosunkowo niewielkim ich wpływie na zmniejszenie objawów klinicznych.
Metody ograniczenia ekspozycji na alergeny roztoczy kurzu domowego:
- pranie pościeli, poduszek, kocy, pluszowych zabawek w temperaturze 55 st. C;
- poddawanie pościeli i zabawek pluszowych okresowemu działaniu niskich temperatur (zamrażanie);
- stosowanie pościeli barierowej;
- stosowanie akarycydów;
- rezygnacja z dywanów (podłoga z materiałów umożliwiających łatwe czyszczenie).
Niska i wysoka temperatura zabija pajęczaki. Wystarczy więc wystawić pościel na balkon na kilka godzin w mroźny dzień lub wsadzić poduszkę do zamrażarki, aby zabić roztocze. Pozostaje nam jeszcze pozbyć się alergenów (mróz na nie działa). W tym celu wystarczy poduszkę czy kołdrę wyprać lub nawet tylko zanurzyć w miednicy czy wannie. Alergeny są rozpuszczalne w wodzie. Po wypraniu przez kilka tygodni poduszka i kołdra będzie dla nas bezpieczna. Aby poduszkę lub kołdrę można było prać, nie może to być poduszka lub kołdra puchowa. Tak się składa, że z praniem pierza w wodzie jest problem. Sprawdź metkę na poduszce – jeśli jest tam znaczek miednicy, będziesz mógł w prosty sposób pozbyć się alergenów z poduszki.
Pamiętaj! Jeśli jesteś uczulony na alergeny roztoczy kurzu domowego, w pokoju, gdzie śpisz, powinny być (jeśli to tylko możliwe) przedmioty, które można wyprać, spłukać pod prysznicem lub przetrzeć mokrą szmatką. Unikaj makatek, suszonych kwiatów, trudnych do oczyszczenia ozdób, kotar, tapicerowanych mebli.
Twój nos będzie ci za to wdzięczny, będzie się rzadziej zatykał w czasie snu, może będziesz też rzadziej kichał. A więc wszyscy zabijajmy roztocze i wypłukujemy alergen.
Opracował: dr med. Piotr Rapiejko
Na podstawie:
Samoliński B., Rapiejko P., Lipiec A., Kurzawa R. „Metody ograniczania narażenia na alergen” [W:] Kruszewski J, Kowalski M. (red.) „Standardy w alergologii. Stanowisko Panelu Ekspertów Polskiego Towarzystwa Alergologicznego”, Wyd. Medycyna Praktyczna, Kraków 2010, str. 145-149
